Nhiều ý kiến đóng góp cho văn hóa “đọc sách” tại hội thảo “Văn hóa đọc - phục vụ học tập suốt đời” đã được thảo luận sôi nổi nhằm làm sống lại thói quen bổ ích đã dần bị lấn chiếm bởi văn hóa nghe, nhìn thời hiện đại.
Ông Nguyễn Duy Tờ, giám đốc NXB Thuận Hóa Huế, cho biết hiện giá sách quá cao đã làm ảnh hưởng đến sức mua của người mê sách. Về nội dung, sách có thể quá hàn lâm hay nhảm nhí cũng làm tác động đến tâm lý mua sách.
“Lúc xưa, cứ mỗi giờ ra chơi, tôi và các bạn ào vào thư viện đọc sách ngấu nghiến. Đó là thú vui của lớp trẻ chúng tôi bấy giờ. Đọc sách lúc đó rất vui. Tôi cứ nhớ cuốn sách xưa tuy mỏng nhưng viết rất cô đọng, hay và chứa nhiều hàm lượng kiến thức, tình cảm cần thiết” - ông Tờ nhớ lại.
Ông Nguyễn Duy Tờ, giám đốc NXB Thuận Hóa Huế, cho rằng giá sách cao và sách quá hàn lâm hay nhảm nhí đã khiến bạn đọc xa rời sách.
Ông Nguyễn Hữu Châu Phan, người có tủ sách gia đình đồ sộ với hàng ngàn đầu sách cho hay, nhà ông mở cửa 1 tuần 3 lần vào buổi sáng 2, 4, 6 phục vụ các SV đang làm khóa luận tốt nghiệp hay người làm luận văn thạc sĩ, tiến sĩ đến đọc sách, tra cứu sách.
Trong những năm thập niên 80-90, nhiều HS đến thư viện đường Hai Bà Trưng (do ông Phan phụ trách). Lúc đó, người đến rất đông và khi nào ra về cũng mượn ở mức tối đa 2 đến 3 cuốn sách. Hiện nay, thư viện đang ở tình trạng có ít HS, SV tới đọc sách. Phải chăng là do thư viện không có đủ sách để thu hút các em bởi vì thời hiện đại, các em quan tâm đến những sách làm lợi về kiến thức chuyên ngành và xã hội hơn.
“Một tình trạng làm cho sách dù xuất bản nhiều nhưng ít sách hay là do người có tiền tới NXB để đặt in sách của mình dù sách đó dở hoặc không hay lắm. Những sách hay vì thiếu kinh phí nên phải đợi, có lúc không in được. Vì vậy NXB phải cố gắng để xuất bản ngày càng nhiều sách hay hơn nữa để thu hút người đọc nhằm hình thành lại văn hóa đọc ở giới trẻ hiện giờ” - ông Phan tâm huyết nói.
Ông Hoàng Đức Bình, phó giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh TT-Huế, cho rằng Internet đã làm cho HS,SV “no” về kiến thức xã hội nhưng lại “đói” thông tin về lĩnh vực chuyên môn mà mình tìm kiếm. Tuy nhiên, sự lôi cuốn của Internet đã làm giới trẻ ngày càng xa rời văn hóa đọc.
Tỷ lệ trường chuẩn, thư viện chuẩn tại tỉnh TT-Huế cũng chỉ mới đạt 30%. Trong đó đặc biệt lưu ý các thư viện và trường của khối cấp 3, cấp 3 lại thua khối cấp 1. Chính những khối lớp lớn càng phải tiếp thu kiến thức nhiều hơn từ sách, cho nên cần đầu tư hơn nữa vào thư viện trường cho các em có hứng thú tới đọc sách.
Ông Bình cũng đưa ra một ví dụ hết sức cụ thể là HS phương Tây dù đi đâu cũng mang theo sách để đọc lúc rảnh. Điều này có được do nhà trường ở Tây có dạy kỹ năng đọc sách. Khi nghiên cứu đề tài gì, nhà trường bắt buộc HS phải đọc thật nhiều sách để “chuẩn” vấn đề. Và quan trọng nhất, sách ở Tây rất hấp dẫn người đọc bởi hàm lượng kiến thức chứa trong đó.
“Sắp tới, chúng tôi sẽ về phổ biến với Sở GD-ĐT để tổ chức thêm nhiều buổi hội thảo trong ngành giáo dục nói về văn hóa đọc sách như buổi hội thảo thú vị hôm nay” - ông Bình khẳng định.
Để phát triển văn hóa đọc và thu hút người đọc, theo ông Lê Trọng Bình, giám đốc Thư viện tổng hợp tỉnh TT-Huế, thì cần chú trọng xây dựng đội ngũ những nhà viết sách giỏi, có chất lượng trên 2 lĩnh vực: sách nghiên cứu và sách mang tính phổ cập. Chế độ ưu đãi phải phù hợp để người viết sách có được những cuốn sách chất lượng cao và được xuất bản với giá mà người dân có thể chấp nhận mua được. Và Nhà nước cần có chính sách trợ giá cho các loại sách viết cho thanh thiếu niên, đặc biệt là những thiếu niên nghèo, sống ở vùng sâu vùng xa.
